GIAI PHẨM THƠ Sông Lục 2012

Chọn lọc - Biên tập : Tân Quảng, Đoàn Thị Tảo, Vương Đình Khánh, Quang Đại.

KIM Ô

Tháng ba

Rét gầy bịn rịn chia tay

Nắng non mỏng dính mưa lay phay trời

Vỏ khô cây nứt nảy chồi

Hoa gạo đỏ về một thời hoang sơ

Cái cò lạc cánh bơ vơ

Cây cầu vồng nhỏ đứng chờ cơn mưa

Trâu cày bì bõm ruộng trưa

Hai con sáo tắm bên bờ sông trôi

Ì ầm sấm động xa xôi

Bỗng đâu tiếng ếch vỡ đôi buổi chiều.

Làng

Làng nay gió bớt bóng tre

Tiếng con chim hót rụt rè thả buông

Nắng chia xé nhỏ từng vuông

Mảnh sân thì hẹp mảng tường thì cao

Tìm đâu cho thấy bờ rào

Đơn côi chuồn ớt đậu vào mảnh chai

Cơn gió gầy chạy thếch thoai

Hoàng hôn vệt nắng xiên khoai cuối làng

Chợ chiều nặng chĩu gánh hàng

Bóng em gẫy gập đè ngang lối vào

Còn vài mảnh ruộng thấp cao

Cuốc cào thơ thẩn bổ vào vu vơ…

Tôi về lạc lối ngẩn ngơ

Bâng khuâng tìm mãi bây giờ làng đâu.

Trách

Chặt đổ một bóng cây

Rồi vứt dao ngồi thở

Trách trời sao nắng quá

Trách đời không bóng râm.

Thơ nhỏ

1- Đương thời coi trời băng vung

Khi già lạy cả cái gậy

2- Ai bảo dã tràng công chẳng có

Nó đã giúp nhiều cho các nhà thơ

3- Chỉ có cánh đồng gieo trồng mơ ước

 Không có cánh đồng gặt hái ước mơ.

4- Con đường nào cũng vết chân người đè lên nhau

  Chỉ thi nhân mỗi người một lối

5- Kẻ giầu chạy theo đồng tiền

   Thanh niên chạy theo mốt mới

    Già rồi chạy ngược thời gian.

ĐOÀN THỊ TẢO

Cho một ngày sinh

Thế là chị ơi

Rụng bông gạo đỏ

Ô hay, trời không nín gió cho ngày chị sinh

Ngày chị sinh trời cho làm thơ

Cho nết buồn vui bốn mùa trăn trở

Cho làm một câu hát cổ

Để người lý lơi

Vấn vương với sợi tơ trời

Tình riêng bỏ chợ tình người đa đoan.

Cô Đơn

Tôi cô đơn nhất hành tinh

Thế gian thừa đúng một mình tôi thôi

Ước gì cũng có một người

Cũng cô đơn cũng ngậm ngùi giống tôi

Cái buồn đem xẻ làm đôi

Nửa cho bên ấy, nửa tôi để dành.

Năm cung chèo

 

Tìm nhau
 Qua ngả chiều lối rẽ
 Chân nam chân chiêu
 Giẫm lên bóng mình liêu xiêu

 Tìm nhau
 Nắng nhàn nhạt màu
 Biển cạn trơ ghềnh khô khốc
 Chân trời gầy guộc nét ngang

 Tìm nhau
 Hỏi thăm con dã tràng
 Trăm con trăm đôi càng
 Chỉ mười phương tám hướng

 Tìm nhau
 Rừng già đan kín lối
 Biết nơi đâu mà gọi
 Xuống bể lên rừng, vượt suối... qua sông

 Tìm nhau
 Khói nhang bềnh bồng
 Lạy tam tòa thánh mẫu
 Xoay tròn đồng âm dương...

 Xoay tròn con đường...
 Tìm nhau!

Lời Một Người Tình

     "Từ rày buộc chỉ cổ tay
      Chim đậu thì bắt, chim bay thì đừng"...

Em đừng buộc chỉ cổ tay
Anh xin em đấy, những ngày có nhau
Dẫu rằng bến đó đò đâu ?
Trách chi lỡ một nhịp cầu đành xa ...

Rút ruột con tằm
em xe sáu
rồi lại tết ba ...
Có thắt trăm nút hận, cũng ra nút tình !

Nỡ nào để cổ tay xinh
Nặng thêm cái sợi đa tình hỡi em .

 

TRỊNH KIM HIỀN

Rủ rỉ cùng ta

Muốn rủ rỉ với côn trùng

Mới thấy còn lâu con người mới vô tư được

Tranh nhau giàu nghèo, tranh nhau xấu đẹp

Tranh nhau những cái chẳng đáng tranh nhau

Gió chạy vòng quanh sân

Muốn như gió nào phải dễ

Ta còn mải nghĩ trời nghĩ bể

Nghĩ bao nhiêu cái ngoài ta.

Không thấy một ánh vàng mới rọi kẽ liếp kia

Còn gấp vạn lần những điều ta nghĩ

Ta học không nhiều mà dùng không hết chữ

Có khi cũng chẳng bằng một mầm cây biết hẹn ngôi nhà

Bởi vậy

             giữa đêm trường

Ta rủ rỉ cùng ta.

Gọi cò

Về đi mò tép cùng tao

Cò ơi lặn lội ca dao làm gì

Đứng chung kẻ bấc kẻ chì

Cả hai chân đã chắc chi vững nào

Về đi mò tép cùng tao

Phải khi hạn hán còn ao, còn đầm

Trời xanh – xanh đến khôn cầm

Đồng xanh – xanh đến mấy tầm cánh bay

Ca dao người khéo đặt bày

Cành mềm lộn cổ xào này xáo kia

Nghe mà sợ, nghĩ mà ghê

Trăm bề liệu có được bề nào yên.

Mùa xuân

Qua hạn hán, qua lỡ dở, qua tranh giành

Mùa xuân cứ về và cứ xanh

Hạn hán ít nhiều được dịu đi

Lỡ dở ít nhiều được bồi đắp

Tranh giành ít nhiều được dàn xếp

Mùa xuân

Người có say

thì đổ cho rượu nếp

Hạn hán lỡ dở và tranh giành

Một xuân, hai xuân rồi sẽ hết.

Đôi khi

Đôi khi thấy mình như người tốt bụng

Thương cả con chim lách chách chân tăm

Bật liên hồi - cái lò xo sống

Vô tư vô tình vô cảm vô tâm

Đôi khi thấy mình như người rộng rãi

Cũng làm từ thiện, bố thí ăn mày

Đâu cái giá của lòng thanh thản

Đêm mình nằm mình lạ với mình đây.

Đôi khi thấy mình như người ngất ngưởng

Không ngủ không ăn không chiếu không giường

Mộng du chẳng phải, tỉnh chẳng phải

Thẩn thơ chi nơi xó ruộng chân vườn.

Đôi khi thấy mình như người tử tế

Biết cảm ơn cả hạt cát bên đường

Cái hạt cát hữu trung hữu thủy

Đến tận ngày ta lạc nẻo… mù sương.

Buổi chiều đi qua làng

Buổi chiều đi qua làng

Những đám mây con xà xuống nghỉ

Mái bếp bắt đầu thơm khói rạ rơm

Nắng thì chia lẻ ra cho những chỗ cần nắng

Râm cho những chỗ cân râm

Buổi chiều đi qua làng

Cũng tấm áo nông dân

Chỗ ướt chỗ khô chỗ đầy bụi lấm

Bóng chiều đi chầm chậm

Mà tình chiều thênh thang

Buổi chiều đi qua làng

Theo hương sen

Hay theo những cánh chim vượt gió về chốn ngủ

Hay buổi chiều theo chân em, em gái nhỏ

Tóc em xanh như cỏ mượt ven đồi

Chỉ mong buổi chiều đừng đi qua em thôi.

VƯƠNG ĐÌNH KHÁNH

Chiếc cầu bập bênh

Rượu ủ từ thời dựng nước

Hồn rừng trong lá men say

Tay rót hay mắt em rót

Nghiêng trời bồng bềnh trăng mây.

Anh như cái cầu bập bênh

Cùng với Việt Trì

Một bên sông Thao chảy

- Đấy là em

Một bên Thanh Sơn xanh

- Đấy là thơ.

Anh sẽ trôi về đâu ?

Việt Trì sẽ trôi về đâu ?

Thời gian nhạt nhòa

Khát khao vời vợi

Cái cầu cứ bập bênh

Không với được em

Chưa với được thơ.

Sông Thao cứ chảy

Thanh Sơn mãi xanh.

                 

Biết

  

Tôi và người

Hai ngọn gió lạ

Gặp đây

Hững hờ

Người làm như

Vô tình

Tôi cũng vờ

 Lơ ngơ.

Chỉ bóng cây

Vẫn xanh

Vẫn lay nhè nhẹ.

Người lặng lẽ bỏ đi

Ngọn gió thôi lạc bước

Tôi khắc vào hồn cây

Đợi một ngày phía trước.

Nhớ

Nhớ em

Anh gọi ngày trăng khuyết

Mong đợi đêm trăng đầy.

Nhớ em

Anh gìn giữ ngày xưa

Bao điều sắp đặt.

Nhớ em

Anh sợ gió

Sợ mưa

Đêm

Giật mình lá rụng.

Nhớ em

muốn bửa đôi trái đất

Mẹ

Mẹ cứ lo những chuyện mai sau

Tin yêu cả những điều hiển hiện

Gom nhặt nắng mưa bốn mùa về cất

Kịp tết gần khâu tấm áo cho con.

Đời đổi thay nay mẹ không còn

Người đi xe con

Ở nhà điều hòa nhiệt độ...

Chuyện nắng mưa không quan trọng nữa

Thi thoảng nghe gì như ở miền Trung.

Người đời cứ tích rừng, góp biển

Lên sàn chứng khoán tìm của để dành

Chỉ con lòng mãi tin ở mẹ

Cát trụi trần đong mỗi buổi đầy vơi.

Hối tiếc

Mưa giông sổ lồng

Bắt ngăn sao được

Em rối lòng

Ngập đường anh đi.

Không gửi anh lời thơ

Em sợ gió...

Không gửi anh nụ hôn

Em sợ sóng cả lũ tràn

Không giấu nổi mình

Gửi anh lời thương.

Sợ tan vỡ em

Tan vỡ khoảng trời cất giữ

Tan vỡ cả cõi lòng yêu nữa.

Em hối tiếc

Rơi vào khoảng trống mong manh.

Tự nhủ

Ta sống từng ngày chắt bóp

Lao đao chống trời

Lo đời rách áo, đói cơm

Thắt cả ruột gan

Bao cơn hoạn nạn

Trẻ thơ sao đỡ nổi trái bom

Những vong linh tha phương mất cả lối về.

Ta sống một đời tích tắc

Chia vui một vòm trời xanh

Cùng đau một cây gẫy cành

Đâu như trái đất

                     triệu triệu năm vẫn còn sơ khai.

Sao ta cứ đua chen

Tìm con đường hủy diệt?

Sao ta cứ đam mê

Tìm mục tiêu chính mình?

Chiến tranh

Ta có thói quen hay ta quá dại?

QUANG ĐẠI

Uống rượu ở Tam Đảo

Không nhìn thấy nhau

Chỉ nhìn thấy chai

Cổ chai cao hơn đỉnh núi

Ta nâng ly

Cụng vào mây trắng

Cụng vào hư ảo.

Đổ lỗi cho sương mù

Ta gắp nhầm những ý tưởng của nhau

Cứ nhai đi nhai lại những xáo mòn thế kỷ

Ta biến mình thành những chú bò mộng mị

Lơ ngơ đội nón sương mù.

Ta đọc nhau nghe những câu thơ thượng dốc

Những ý thơ chạm trời.

Nhưng chỉ lát nữa thôi

Về với cuộc đời

      nơi quang đãng dưới kia

Thì tất cả chúng ta

Ai cũng phải đi

                xuống dốc.

Khúc ca rượu tình

Người tình ơi!

Rót rượu tình ra

Chỉ mình đôi ta

Uống bằng chén hoa năm ngón.

Rót cho đầy ngọn

Rót cho đầy lòng

Người tình ơi!

Rót rượu tình ra

Rượu tình tay em cất

Từ nếp thơm nương nhà

Từ men lá rừng ta

Ngọt hơn câu ghẹo gái

Mềm hơn lời dụ trai

Rượu tình không say buổi sáng

Rượu tình không say buổi chiều

Rượu tình chỉ say khi yêu.

Người tình ơi!

Rót rượu tình ra!

Rượu tình có thể hòa mật ong

Rượu tình có thể ngâm lá ngón

Nhưng rượu tình

     Đừng

         Pha

                nước

                        loãng

 Người tình ơi

Rót rượu tình ra!

Mùa màng của riêng em

                   Tặng Huyền Minh

Trái tim em hạt mầm cao nguyên đá

Em không muốn gieo vào nơi mỡ màu

Bởi em e không gặt được mùa màng mà em đợi mong!

Đó là mùa màng chỉ của riêng em

Có thể chín phần mười là hạt lép

Em vẫn cứ cần mẫn xẩy xàng, gằn hạt mẩy trao anh!

Cũng có khi mùa màng em chẳng có gì đọng lại ở đầu nia

Nghĩa là trái tim em gieo mọc toàn vỏ trấu khô ráp

Không có chút tinh bột nào dỗ dành dạ dày anh!

Em biết có thể dù vậy thì anh đâu có đói khát...

Nhưng em lại cứ xót lòng sát mãi hai mảnhvỏ trấu vào nhau

Như  lũ côn trùng vẫn thường hát lên

 bằng cách tự làm đau mình như thế!

Và mùa màng em trao anh

Niềm hiến dâng thánh thiện

Lại là bản nhạc nảy mầm lên

 từ trái tim em trên cao nguyên đá khô cằn.

 Lời ru nước mây

À ơi!

Ngưng nào,

          ơi  cơn bão không gió.!

Đừng dội nữa,

            ơi con thác không nước!

Bão mà chi?

Gào thét mãi mà chi?

Sao không thảnh thơi mây?

Sao không êm đềm sông suối?

Sao cứ ầm ào làm át cả lời ca?

À ơi!

Bão có ngoan thì chui vào ruột bầu!

Thác có ngoan thì chảy vào lòng tơ!

Cho trăng trôi trong mây,

 Cho bóng lồng đáy nước

   

 À ơi!

Lời Tô Thị

Xin đừng tin chuyện người hoá đá

Mẹ con tôi là đá sắp thành người

Tôi sắp thành người!

                             Tôi sắp thành tôi!

Tôi ôm con đứng giữa trời.

Đứng mười năm!

              Đứng trăm năm!

                   Đứng ngàn năm!

                      Đứng triệu năm!

Đứng nhìn người để quên đi kiếp đá

                                           

Có ngờ đâu một ngày búa tạ

Đập toác đầu con tôi

Mìn giật

          nổ tung bầu vú đá.

 Tan ước  mơ thành người!

Vọng

Một mai

 bánh đúc bánh đa

Một trưa

    rau muống

      với cà dầm tương

Một chiều

 tơi nón ly hương

Một đời nhọ mặt 

ngồi thương cánh cò.

VĂN THÀNH

Khúc ru bà

Bồng bồng cõng chồng đi chơi

Sa vào chiếu bạc đánh rơi mất  nhà

Mười lăm tuổi lấy chồng xa

Chồng là ông chủ cho bà làm thuê

Một đời váy đụp nón mê

Đói lên xứ Bắc. Giặc về xứ Đông

Con cò lặn lội bớ sông

Một bên con khóc bên chồng rượu say

Trèo lên cây khế nửa ngày

Sợ cơm áo, sợ giặc tây sợ nhà

Bao giờ trạch đẻ ngọn đa

Áo the nón thúng bà ra hội làng

Luân hồi mấy kiếp lầm than

Mong manh giấc mộng bạc vàng nơi đâu.

Bà ta chết chửa bạc đầu

Một ngày đi cấy đồng sâu chưa về.

Sa Pa

(Tặng cháu Q.)

Chong chong lỗi hẹn nửa đời

Giờ mây giăng mắc nửa trời Sa Pa

Rừng thông nhặt một tiếng gà

Trong sương mê suối gọi ta về mường

Lời thề thổ cẩm còn vương

Păng Xi Păng dẫu ngăn đường chợ phiên

Đêm khèn lay động Hoàng Liên

Chợ tình ngả, chợ tình ngiêng, chợ tình.

Ta về rừng hẹn nguyên sinh

Xa còn nặng mãi mối tình Sa Pa.

PHẠM THUẬN THÀNH

Ao hoàng Cầm

(Ngày nhà thơ Hoàng Cầm về cõi vĩnh hằng)

Suốt đời cầm lá diêu bông

Đủ làm dịu mát chênh chông đường dài

Suốt đời xe ngựa lệch đôi

Đủ làm người ấy phải chui sĩ điều

Suốt đời thả gió vào chiều

Đủ làm xoáy tốc bao nhiêu yếm đào

Ới ai thèm rượu bồ đào

Hãy về Kinh Bắc có ao Hoàng Cầm.

Đi đường lớn nhớ đường mòn

Mấy năm trước làm người núi

Sáng dậy nắm tia nắng mới

Kéo bổng mặt trời lên chơi

Cười phô hàm răng cuộn khói.

Mỗi ngày một lần xuống núi

Cõng nước về trời làm mưa

Tha hồ đè cây đạp đá

Tự vạch đường mòn quanh co

Người núi giàu nhất là mây

Thừa chia miền xuôi miền ngược

Điểm tựa hầm đào hào cuốc

Mây văng từng mảnh rào rào.

Khi nào dậy sóng tình yêu

Thổi mây dồn về phương ấy

Em ơi quê nhà có thấy

Chữ yêu anh viết đầy trời.

Bây giờ thôi làm người núi

Lại về với ruộng với vườn

Ngập ngừng đi tìm đường lớn

Biết đâu lối nhỏ riêng mình.

Mấy chàng ba lô lộn ngược

Ngước nhìn hướng phía mây xanh.

Uống rượu ở hồ Núi Cốc

Nào nâng chén, uống!

Ta uống lời mời của nhau

Ta uống chân tình của nhau

Cho  cách ngăn ngắn lại.

Nào nâng chén, uống!

Cho bồng bềnh dáng núi

Cho lắc lơ mặt hồ

Cho tan đi cô quạnh

Cho ấm lên ánh nhìn.

Nào nâng chén, uống!

Tôi còn chưa say rượu

Sao rượu đã say tôi

Em gái áo chàm ơi

Đừng vội rơi nước mắt

Một giọt rơi

         sẽ đọng thành hồ Núi Cốc

Hai giọt rơi

         sẽ chảy thành sông Công

Ba giọt rơi

          cả đời tôi vẫy vùng không ra được.

Đánh mất cánh đồng

Mỗi sớm mai

Tôi vươn vai trâu vươn vai một hai ra đồng

Tiếng thậm thịch gõ vào khoảng không thầm lặng.

Hít hà mùi bùn non mùi lúa non mùi nắng non râm ran phế quản.

Thẳm sâu trong tâm tưởng tôi thành khẩn vái lạy tổ tông đã để lại cho con cháu cánh đồng.

Có một mai

Tôi thấy mất cánh đồng trong màn sương trắng

Ôi trời! Cánh đồng biến mất.

Bỗng tôi nghe thấy tiếng vọng từ xa xanh giọng nói mong manh rất thật.

Sương tan đi sẽ trở lại vẹn nguyên cánh đồng.

Có một mai

Tôi thấy mất cánh đồng giữa làn nước bạc

Ôi trời! Cánh đồng đã mất!

Tôi lại nghe thấy tiếng vọng từ xa xanh giọng nói mong manh rất thật.

Nước rút đi sẽ trả lại nguyên vẹn cánh đồng.

Có một mai

Cỏ bỗng vươn vai nuốt mất con trâu đầucơ nghiệp để trước mắt tôi cỏ mãi bời bời cỏ

Tôi trở về lẳng lặng mang cày bừa liềm hái xếp vào một xó

Phía sau lưng cánh đồng vẫn nằm nguyên vẹn trên cánh đồng tổ tông

Cánh đồng mênh mông

Chỉ mọc lên mấy cái cây hình ống

Tôi đứng lặng ngước nhìn len trời cao trờ nghe tiếng vọng

Nhưng lại nghe thấy thấy từ trong tâm tưởng

Cánh đồng không còn khi vắng bóng nhà nông.

THI NGUYÊN

Những đám mây

Những đám mây không có chân

Như những buổi chiều lang thang không có lý do để giận

Trên dòng kẻ chân trời

Bụi hoa dong riềng ngó lên như một dấu phẩy đỏ

Một màu đỏ không giống màu hoàng hôn

Không giống màu ý nghĩ tôi.

Vào một buổi chiều như thế này

Tôi rất muốn có một người đàn ông

                                          đến nói lời yêu

Và tôi tìm lời từ chối.

Mỹ khúc 2

Không phải vì oải cánh mà đàn chim đậu trên giây điện

Những con chim không lớn lên

Biển mây trên đầu bây giờ mây biển

Đàn chim ấy giả vờ ngủ

Giả vờ làm cột mốc thời gian

Ơ hờ đậu trên cuộc đời ngái ngủ.

Cái ngoặc tay

( Tặng anh Đồng)

Anh mở đêm bằng một lời hẹn ước

Em không tin lời anh như chim đổi mùa bay

Em cứ ngoái lại phía sau như thể phải lòng dấu chân mình

Cái ngoặc tay không cất cánh.

Anh chỉ cho em chùm sao đánh bẫy những giấc mơ

Em không tin lời anh như gió lỗi nhịp mùa

Em cứ ngoái lại phía sau

Cái ngoặc tay không lấp lánh.

Anh tin cái ngoặc tay bền chắc hơn lời nói

Như anh tin anh bước qua đường chân trời

Như em tin em bước qua hàng rào trước mặt

Sau mỗi cái ngoặc tay.

Trên bàn viết

Rồi cuối cùng cánh cửa cũng mở ra

Như ước hẹn của mặt trời, thủy triều và chiếc đồng hồ cát

Có một ngày khác mỗi ngày trên mặt đất

Mặt trời được giữ lại làm con tin

Lấy cái chặn giấy của thế kỷ hai mươi

Đè lên tập giấy của thế kỷ hai mốt

Con lợn đất nhìn tôi với con ngươi không tuổi

Tôi trồng lùi nỗi nhớ về xanh

Ngày mềm nhũn đang chảy từ chiếc đồng hồ cát đến con lợn đất

Bụi trên bàn chờ hóa kiếp trần gian.

Muộn

Tôi đến nhà em chậm hơn một chiều mưa

Em không có nhà như cây không mang quả

Dây bìm bìm gật gà hàng rào gỗ

Gạch chờ uống một ngụm mặt trời đỏ nâu.

Tôi đến nhà em chậm hơn một chiều nắng

Nắng chưa bạc màu mình xa nhau chưa lâu

Vườn cúc vàng nở lan như khói tỏa

Tôi đứng ngoài ngoặc đơn

Tiếc buồn dâng ngang ngực hoàng hôn

Và nắng mưa chồn chân trước cổng

Hàng rào gỗ đổ bóng lên hoa cúc

Tôi thấy mình lẫn vào thu.

Phác thảo 2 về biển

(Tặng Lê Ngọc Hiến)

Em đến biển hoang dại hẳn đi

Biển đổ mực lên chiều không diễn đạt

Biển nháp gì lên cát ?

Cát nháp gì lên em ?

Em đổ một ít ngày sang đêm

Em đổ một ít đêm sang ngày

Một trăm linh tám hạt ưu phiền cộng thêm cát là số lẻ

Em là số lẻ thừa ra đến vô cùng

Em ngủ đứng trên sợi dây căng lên đâu đó đã trùng.